اثر بخشی آموزش فعال سازی رفتاری گروهی بر کاهش علائم افسردگی و نشخوار فکری دختران

مقدمه: این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان فعا ل سازی رفتاری بر کاهش علائم افسردگی و نشخوار فکری دانش آموزان دختر سوم راهنمایی انجام شد. افسردگی یکی از شایعترین بیماری های زمان ما به شمار می رود تا بدان جا که این بیماری را به سرماخوردگی روانی تعبیر کرده اند. نوجوانی نیز دورانی بسیار حساس و سرنوشت ساز در زندگی افراد می باشد و افسردگی در نوجوانی تا حد زیادی شایع است. بنابراین درمان این اختلال در سنین نوجوانی امری ضروری به شمار می رود. روش: طرح پژوهش از نوع شبه تجربی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دختران سوم راهنمایی روستای مهرچین (شهرستان شهریار) از توابع استان تهران می باشد. روش نمونه گیری به صورت خوشه ای چند مرحله ای هدفمند بوده است. در طی غربال گری 50 نفر انتخاب شدند، از بین این تعداد ، 24 نفر که دارای علائم افسردگی و نشخوار فکری بودند انتخاب شده و به صورت تصادفی و مساوی در 2 گروه آزمایش (12 نفر) و کنترل (12 نفر) قرار گرفتند. آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله پرسشنامه افسردگی کودک و سبک پاسخ نشخوارفکری را تکمیل کردند.گروه آزمایش طی 10 جلسه (1 ساعت و 30 دقیقه) درمان گروهی فعال سازی ( لجیوز و همکاران، 2010) قرار گرفت در حالیکه گروه کنترل مداخله ای را دریافت نکرد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس یک راهه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل بیانگر تفاوت معنا دار بین گروه آزمایش و کنترل در نمرات افسردگی و نشخوار فکری پس از خاتمه ی جلسات درمانی بود، به طوری که نمره ی افسردگی (001/0p< 3/37= (15 و1 )f)و نشخوار فکری (03/0p< 4/5= (15 و1 )f) در گروه آزمایش کاهش معناداری را نشان داد. نتیجه گیری: فعال سازی رفتاری با فعال کردن بیمار جهت شرکت در فعالیت های خوشایند و لذت بخش و افزایش دریافت پاداش مثبت باعث بهبود علائم افسردگی می شود. بنابراین می توان با جایگزین کردن فعالیت مناسب و رضایت بخش به جای نشخوار، از پدیدآیی افکار منفی و ناخوشایند و همچنین از بروز مجدد افسردگی جلوگیری کرد. کلید واژه: فعال سازی رفتاری، افسردگی، نشخوارفکری